Sinds juli vorig jaar mogen banken klanten die hun hypotheek vervroegd aflossen maar een gelimiteerde vergoeding in rekening brengen. Uit onder zoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) is inmiddels gebleken dat banken hiermee de fout in gaan en teveel boete berekenen.
Is dat verrassend? Voor de gewone consument zal dat niet het geval zijn, want die voelt wel aan dat banken zullen pakken wat ze kunnen pakken. Maar de AFM keek er kennelijk wel van op, want die komt pas driekwart jaar later tot de conclusie dat de banken de fout in zijn gegaan.
Waarom ging het fout? Omdat, zo laat de AFM weten, de Europese richtlijn die sinds juli vorig jaar geldt een bepaalde ruimte bood die op verschillende manieren kon worden geïnterpreteerd. Iedereen die dat hoort denkt meteen: ja, dan kun je op je vingers natellen dat zoiets uit de hand loopt, want die banken interpreteren er dan natuurlijk lustig op los.
Die simpele gedachte is inmiddels ook doorgedrongen tot de AFM die vervolgens maatregelen heeft afgekondigd.
Ten eerste heeft men nu aangegeven hóe het boetebedrag nu eigenlijk moet worden berekend en ten tweede moeten de banken aan hun klanten de onterecht geïnde bedragen terugbetalen. Leuk is anders voor bij de banken, maar het leven kent zijn nu eenmaal zijn onaangenaamheden. Niet alleen voor consumenten, maar zelfs voor de banken.
Alhoewel, de manier waarop dit moet worden uitgevoerd betekent vooralsnog niet meer dan dat de slager gewoon zijn eigen vlees mag keuren, want de banken moeten van de AFM zelf beoordelen of en hoeveel zij hun klanten moeten terugbetalen. Ik ben geen groot ziener, maar durf in dezen toch te een voorspellinkje te doen: de kans is aanwezig dat de hernieuwde interpretatie van de banken consumenten zou kunnen teleurstellen. Banken hebben namelijk zeer bekwame juristen in dienst. En die wrijven zich nu al in de handen bij het vooruitzicht dat zij opnieuw iets mogen interpreteren, namelijk de ‘uitgangspunten’, zoals de AFM haar uitleg van de Europese richtlijn noemt. Dat is altijd leuk werk.
Tot zover maatregel één, laat deze mokerslag voor de banken even goed op u inwerken. Dan nu maatregel twee: in de tweede helft van dit jaar gaat de AFM bekijken wat de resultaten van de herkeuringen van de slagers zijn. Meteen optreden bij tegenvallende resultaten kan dan natuurlijk niet, want de banken was immers geen tijdslimiet opgelegd. Dus dat leidt ongetwijfeld tot een nieuwe rapportage met bevindingen van de AFM. We kunnen niet wachten (maar we zullen wel moeten).
Ja, ja, het zijn maatregelen die aankomen. Vooral bij de consument, ben ik bang.
Je kunt dingen op verschillende manieren bekijken. Boos de banken de schuld geven zal veelal de eerste opwelling zijn, maar ik sta ook open voor de visie dat de werkelijke schuld dat de consument teveel heeft betaald in eerste instantie niet bij de banken ligt, maar bij de AFM. Wie pas na driekwart jaar tot de ontdekking komen dat banken ‘niet goed wisten hoe ze moesten omgaan’ met een richtlijn die al in juli inging, beschikt niet over de vooruitziende blik die je van een Autoriteit mag verwachten. Mag ik de AFM wat influisteren? ZELFREGULERING MOET JE NIET AAN COMMERCIËLE PARTIJEN OVER LATEN! DAT GAAT FOUT, DAT WEET IEDEREEN!
Ondertussen is het resultaat een financiële ellende voor vele consumenten die veel te veel hebben betaald. En of en wanneer zij terugkrijgen waar ze recht op hebben, is nog maar de vraag. Want door geen daadwerkelijke tijdslimiet te stellen laat de AFM dat voorlopig aan de banken over. En dan is het resultaat voorspelbaar.
Update 9 januari 2018
In de uitzending van 8 januari inventariseerde het consumentenprogramma Radar of de banken hun eerder gedane belofte alles vóór eind 2017 op te lossen ook waren nagekomen. Dat bleek vooral bij de ‘grote jongens’ danig tegen te vallen. Bij ABN Amro wachten nog 9.000 klanten op compensatie, bij Rabobank nog 3.000 klanten en bij ING gaat het “enkele duizenden”. Overigens blijkt uit de uitzending van Radar dat het goed opletten is of de banken wel het juiste bedrag terugbetalen. De praktijk toont aan dat een ‘vergissing van de bank’ vaak niet (om in Monopoly-termen te spreken) in ‘uw voordeel’ uitvalt, maar daarentegen duizenden euro’s in het voordeel van de bank.
» Alle Berichten, Consument » AFM laat consument teveel hypotheekboete betalen
